Het is vrij gemakkelijk om van gedaante te veranderen. Het enige dat daarvoor nodig is, is een goed verhaal.

Ik heb het zelf meegemaakt toen ik halverwege de jaren zeventig verhuisde van Brabant naar Friesland. Plotseling had ik de kans opnieuw te beginnen, zonder dat iemand mijn geschiedenis al kende. Van een tamelijk onopvallende leerling in 4 VWO op het Monsignieur Zwijssen College, veranderde ik in een behoorlijk activistische, tikkeltje arrogante oprichter en eerste voorzitter van een leerlingenraad op het Lienward College. Wat leidde tot ontsteltenis op de school. Eén van de docenten hield mij eens aan in de gang. ‘Jij gedraagt je als de wrekende engel Gabriël’, siste hij me toe.

Tsja, het was een kwestie van iets rechter op lopen, een baardje laten staan en verder gewoon vanaf dag één de toon zetten. Niks ingewikkelds aan.

Niet voor niets droomde ik in die tijd van een politieke carrière. Als het ergens duidelijk is dat mensen een verhaal nodig hebben, dan is het wel in de politiek. Hoe hoger de ambitie, hoe sterker het verhaal. Kijk naar iemand als Jesse Klaver. Toen hij nog een backbencher was, hoorde je hem niet over zijn familie. Vanaf dag één van zijn fractieleiderschap echter, bleef hij benadrukken hoeveel hij van zijn grootvader had geleerd en dat de oude man hem nog steeds stimuleert en inspireert. Erg slim, want zo gaf de jongensachtige Klaver zichzelf toch een seniorenglans.

Het meest opvallend is dit fenomeen bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Voorbeelden te over. Denk aan Bill Clinton, verpersoonlijking van het verhaal van de comeback kid. Of Barack Obama, belichaming van ‘Yes, we can’. Beiden hebben verkiezingen gewonnen. Dat moet iemand als Ben Carson nog presteren. Hij is Republikeins presidentskandidaat, gepensioneerd hersenschirurg, Afro-American en hij heeft zijn verleden bij elkaar gefantaseerd.

Wat is het verhaal? Hij zou als 15-jarige in een woedeaanval bijna zijn vriend Bob hebben vermoord, maar het mes ketste op wonderbaarlijke wijze af op de gesp van Bobs riem. Carson vluchtte naar de badkamer waar hij Jezus ontmoette en zwaar gelovig werd. Dit christelijke verlossingsverhaal was zijn claim to fame en ging er in Amerika in als een preek in een ouderling. Allemaal verzonnen. Zijn verhaal is doorgeprikt, zijn kansen waarschijnlijk verkeken.

Mijn tip aan Carson: verhuis naar een plek waar mensen je nog niet kennen, ga wat rechter op lopen, laat een baardje staan en verzin een nieuw verhaal.

Lees ook Slaapverzekering, Poef weg of maak een andere keuze.

©Jan Kloeze

April, 2016